استاد شریعتمداری ؛ یک تربیت شناس واقعی

دانشگاه خوارزمی( موسسه تحقیقات تربیتی)  از امسال بنا را بر این گذاشته که همایش هایی با عنوان تعلیم و تربیت  وجامعه برگزار نموده و در طی آن مقام و خدمات یکی از مفاخر و پیش کسوتان عرصه تعلیم و تربیت را ارج بنهد. در ششم اسفند ۱۳۹۳ نخستین همایش همراه با نکوداشت استاد دکتر علی شریعتمداری برگزار شد.

با نام خدا

درباره دکتر شریعتمداری، مراسم نکوداشت

استاد شریعتمداری ؛ یک تربیت شناس واقعی

مقدمه) قطعا رشته برنامه ریزی درسی و توسعه آن ( شکل گیری جامعه علنی مطالعات برنامه درسی) در کشور مرهون اوست . بی جهت نیست که پدر برنامه ریزی درسی نام گرفته است… کتاب، برنامه دوره دکتری ،  تشویق شخص من

الف) شریعتمداری ، یک تربیت شناس واقعی… ریشه تمام مسایل کشور تربیتی است. ام المسایل تربیت است. دو نتیجه می توان از این تاکید عالمانه و ژرف نگرانه گرفت:
۱) همه توسعه نیافتگی ها، ناهنجاریها و بداخلاقی ها از ناکارامدی نظام تعلیم و تربیت( بویژه تعلیم و تربیت رسمی) است….. به باور قطعی او مسایل بزرگ و کوچک در عرصه های فردی و اجتماعی و ناتوانی ( یا کم توانی) در زمینه هایی مانند کنترل عواطف، مقدم شمردن مصالح جمع بر فرد، قانون مداری، گذشت و سعه صدر، احترام به عقیده مخالف، زیست مسالمت آمیز با انسان های غیر همفکر، انجام گفتگوی منطقی و غیر تحکمی، مدیریت زمان، اهتمام به حل مساله  با روش های علمی و حتی دین داری معلول توسعه نیافتگی تربیت است
تحلیل؛ نگاه ما به ماهیت تربیت نگاه هویتی نیست. به مساوقت میان تربیت و هویت قایل نیستیم. این معادله در در تمام ساحت های تربیت برقرار است و خاص تربیت اخلاقی یا دینی نیست. تربیت را در عمل به انباشت دانش در ذهن ترجمه کرده ایم و در نتیجه و برغم همه تلاش ها و حسن نیت ها ناکارامدی را تجربه کرده و می کنیم .
۲) اولویت نخست حاکمیت باید اصلاح و تعالی نظام تعلیم و تربیت باشد… تا نیل به این مرتبه فاصله بسیار داربم. البته معنای این سخن الزاما اختصاص بودجه بیشتر نیست.  تمرکز فکری نظام بر اصلاح جریان تربیت… شاید بشود تدوین سند ملی آموزش و پرورش یا سند تحول را مظهر چنین اهتمامی می دانست که در سال ۱۳۸۳ با تصویب دولت وقت سفارش آن داده شد. اما با بی سلیقگی هر چه تمام تر متأسفانه به تغییر ساختار ترجمه و تبدیل شد و مضامین اصلی ان به حاشیه رانده شد… انرژی اهالی تعلیم و تربیت را به شدت تحلیل برد و هنوز خاصیت چندانی در جهت ایجاد تحول بر این سند بار نشده است.
اشارات چندی پیش رییس جمهور مبنی بر واگذاری مدارس به مردم گرچه پیگیری نشد و شرح و تفصیل ان پیدا نیست، اما احتمالا با یک مضمون کلیدی در سند تحول که همان خروج دولت از تصدی گری اموزش است همخوانی دارد و پیگیری بحث در این عرصه می تواند نجات آموزش و پرورش از بحران ناکارامدی را در پی داشته باشد.

ب) تربیت معلم، یکی از ارکان تحول در تعلیم و تربیت همواره مورد تاکید او بود… البته در این خصوص رویکردی را ترویج می کرد که می تواند موضوع نقد و نظر باشد… نقد و نظری بر اندیشه های استاد در باب تربیت معلم… زورآزمایی فکری نافرجام او که در تاسیس دانشگاه فرهنگیان تجلی یافته و آموزش و پرورش به شکل بارزی به این عرصه وارد شده است ( یعنی اگر فرجام را در دانشگاه فرهنگیان ببینیم).